Traveller's Companion | Traveller's Companion | 06 January 2020
กลับมาอีกครั้งอย่างยิ่งใหญ่และสมการรอคอยจริงๆ สำหรับ พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน ซึ่งได้ย้ายจากพระที่นั่งอนันตสมาคม มาสู่บ้านหลังใหม่ใน ต.เกาะเกิด อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา พร้อมรวบรวมผลงานชิ้นเอกที่เรียกได้ว่าเป็นที่สุดแห่งงานศิลป์ งานช่างของยุครัตนโกสินทร์หลากหลายแขนงมาให้ได้ชมในที่เดียว
ไม่ว่าจะเป็น บุษบกมาลา พระที่นั่งพุดตานถมทอง เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์จำลอง ฉากไม้แกะสลักเรื่องสังข์ทอง ฉากผ้าปักเรื่องอิเหนา ฯลฯ โดยแต่ละชิ้นนับเป็นผลงานศิลป์ชั้นครูที่นับวันก็ยิ่งจะหาช่างที่สืบทอดได้ยากยิ่ง โดยเฉพาะงานถมทอง งานคร่ำ งานเครื่องเงินเครื่องทองแบบโบราณ งานลงยาสี งานปักผ้า งานแกะสลักไม้ รวมทั้งงานแต่งปีกแมลงทับ ที่พิเศษมากเพราะผู้ชมจะได้เห็นสีเขียวระยิบระยับของปีกแมลงทับงดงามไปทั่วทั้งห้องจัดแสดง
สำหรับไฮไลต์ของพิพิธภัณฑ์ ได้แก่ ฉากจำหลักไม้ว่าด้วยเรื่อง ตำนานเพชรรัตน์ ซึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับเทวดา ฤๅษี และคนธรรพ์ ซึ่งพากันไปเข้าเฝ้าพระอิศวร เพื่อทูลถามถึงบ่อเกิดของแก้วเพชรรัตน์ทั้ง 9 ประการ ต่อด้วยหมู่เรือพระที่นั่งจำลองจากขบวนเรือพระราชพิธี ที่จำลองรายละเอียดของเรือพระราชพีของจริงได้อย่างละเอียด ประณีตมาก ครบทั้งเรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงศ์ เรือพระที่นั่งมงคลสุบรรณ และเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชย ซึ่งกลางลำเรือประดิษฐานบุษบกทองคำสุกปลั่งอยู่กลางห้อง
ห้ามพลาดกับฉากถมทองขนาดใหญ่ที่เรียงร้อยเรื่องราวรามเกียรติ์ บทพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ถัดไปคือ บุษบกมาลา ที่จำลองแบบจากพระที่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง ซึ่งความยากของงานชิ้นนี้คือการผสมผสานงานฝีมือจากช่างถึง 7 แขนงเข้าไว้ด้วยกัน ได้แก่ ช่างแกะสลักไม้ เครื่องเงินเครื่องทอง ช่างถมทอง ช่างคร่ำ งานตกแต่งปีกแมลงทับ และงานย่านลิเภา
อีกที่สุดงานศิลป์ที่หาชมได้ยากคือเทคนิค “ปักซอย” โดยช่างจะใช้เส้นไหมน้อย หรือเส้นไหมที่เล็กที่สุดของรังไหม ค่อยๆ ปักไล่ระดับแสงและเงาจนก่อให้เกิดเป็นภาพที่มีมิติราวภาพวาด ทั้งยังประดับด้วยดิ้นทองเลื่อมระยิบ โดยด้านหนึ่งของผ้าเล่าเรื่อง หิมพานต์ อีกด้านถอดความจากวรรณคดีเรื่อง อิเหนา สวยงามจนลืมเลยว่านี่คืองานปัก
สำหรับชั้น 2 ของอาคารพิพิธภัณฑ์จัดแสดง พระที่นั่งจำลอง เช่น พระที่นั่งพุดตานถมทอง สร้างจำลองแบบพระที่นั่งพุดตานจำหลักไม้วังหน้า พระที่นั่งพุดตานคร่ำทอง สร้างจำลองแบบพระที่นั่งพุดตานจำหลักไม้ที่พระบรมมหราชวัง เป็นต้น และนอกจากที่สุดของงานศิลป์แห่งสยามที่รวมไว้ในพิพิธภัณฑ์แล้ว ที่นี่ยังมีร้านจำหน่ายของที่ระลึกที่รวบรวมผลิตภัณฑ์ของสถาบันสิริกิติ์ มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ฯ มูลนิธิสมเด็จพระพันวัสสาฯ ร้านภูฟ้า โครงการกำลังใจ ฯ มูลนิธิจุฬาภรณ์ถักร้อยสร้อยรัก และพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ มาจัดจำหน่ายไว้ในที่เดียวกัน ใครกำลังมองหางานศิลป์ไทยที่ใส่ดีไซน์ให้ดูทันสมัย ตรงมาได้ที่นี่
ในบริเวณเดียวกันยังมีร้านขนม เปิดบริการขายขนมไทยโบราณ ขนมชาววังที่หากินไม่ได้ง่ายนักในปัจจุบัน เช่น ข้าวตังน้ำปลา ข้าวเม่าหมี่ ข้าวตังโบราณ ส่วนขนมหวานมาจากวิทยาลัยในวังหญิง เช่น โสมนัส ทองเอก พุทราลิ้ม ตะลิงปลิงแช่อิ่ม ขนมอาลัว กลีบลำดวน สัมปันนี เป็นต้น เรียกได้ว่ารวมที่สุดของงานศิลป์ งานช่างฝีมือไทยไว้ทุกด้านจริงๆ
FYI